بانک سینا در معرض افزایش ریسک اعتباری/ روند نگران کننده افزایش مطالبات بانک سینا  

تیتر20 - افزایش مطالبات بانک ها به واسطه افزایش مطالبات غیرجاری، یکی از موارد نگران کننده است که منجر به افزایش ریسک های نقدینگی می شوند. افزایش مطالبات غیرجاری، به افزایش ریسک های اعتباری بانک منتهی  می شوند.  

ریسک اعتباری به احتمال عدم بازپرداخت تسهیلات توسط مشتریان اشاره دارد زمانی که مطالبات بانک ها افزایش می‌یابند، بانک منابع نقدی کمتری برای اجرای تعهدات خود، در اختیار دارد.

به این ترتیب، بانک با افزایش ریسک های اعتباری خود و کاهش کفایت سرمایه روبه رو می شود؛ چرا که کفایت سرمایه، بین سرمایه بانک و دارایی‌های ریسک ‌دار آن است. 
یکی از بانک هایی که منابع خود را با جذب سپرده و افزایش تسهیلات دهی رشد داده و تلاش می کند که ریسک های اعتباری خود را مدیریت کند، بانک سینا است. 

میزان منابع و تسهیلات دهی این بانک تا 30 آذر ماه سال جاری، به میزان 28 درصد از بابت منابع و 28 درصد از بابت تسهیلات رشد کرده است. 

بانک سینا توانسته است هم‌ گام با رشد تسهیلات، منابع خود را نیز افزایش دهد که نشان‌دهنده مدیریت نسبتا متعادل است اما از کل مصارف بانک، 78 درصد، مربوط به تسهیلات است.

به نظر می رسد که بانک سینا، مزیت رقابتی خود را به واسطه طرح راهبردی کسب و کار، در بازار تسهیلات تعریف کرده است. از سویی دیگر این بانک، باید تسهیلات تکلیفی را هم بپردازد. 

رشد دارایی های مطالبات محور بانک سینا 
داده های مربوط به دارایی های بانک سینا، نشان می دهند که تا پایان آذرماه از کل دارایی های بانک، بیش از 69 درصد آن مربوط به تسهیلات اعطایی و مطالبات از اشخاص دولتی و غیردولتی است. 

نسبت به مدت مشابه از سال گذشته، شاهد افزایش 28 درصدی تسهیلات و مطالبات بانک هستیم. در سال جاری، نسبت به سال 1401، میزان تسهیلات و مطالبات از کل دارایی ها، بیش از 80 درصد جهش کرده است.

 
در همین حال، نسبت به سال گذشته، درصد بیشتری از دارایی های بانک در سبد مطالبات گذاشته شده است. 

سال گذشته تا پایان آذرماه، 66.6 درصد دارایی ها، به طلب از دولت و غیردولت تبدیل شده بودند اما امسال میزان آن، 2.5 درصد بیشتر شده است. 

اما این افزایش و سهم بالای مطالبات از دارایی ها، در چه شرایطی برای بانک سینا دردسرساز می شود؟ آیا در حال حاضر این بانک در دردسر به سر می برد و باید نگران باشد؟ 

به طور، معمول، چناچه مطالبات غیرجاری بانک افزایش نگران کننده ای داشته باشند، باید برای یک بانک نگران شد. در ایران، تسهیلات غیرجاری در سه دسته قرار می گیرند: سررسید گذشته، معوق و مشکوک الوصول. 

بانک سینا در ارتباط با تسهیلات که به دولتی پرداخت می کند، مطالبات غیرجاری ندارد و وضعیت خوب است؛ دلیل این امر هم به محدود بودن این تسهیلات برمی گردد که عدد کمی را هم در برمی گیرد.  

با این وجود، سبد تسهیلات اعطایی و مطالبات از غیردولت، بزرگ است و در پایان آذرماه سال جاری به بیش از 96 همت می رسد.

 
اما زمانی که می خواهیم، وضعت ریسک اعتباری بانک را درک کنیم، باید بینیم که نسبت مطالبات غیرجاری بانک به مطالبات جاری چه میزان افزایش یافته است. 

با در نظر گرفتن مطالبات غیرجاری بانک، متشکل از سررسید گذشته، معوق و مشکوک الوصول، سینا در پایان آذرماه بیش از 3 همت مطالبات غیرجاری دارد. 

با توجه به اینکه، مطالبات جاری (ارزی و ریالی) بانک، در همین مدت به بیش از 97 همت می رسد، نسبت مطالبات غیرجاری به جاریِ سینا، حدود 3.62 درصد است. 

این در شرایطی است که در پایان سال 1402، نسبت مطالبات غیرجاری بانک به جاری، 1.83 درصد است. این تفاوت نشان می دهد که در 9 ماهه ابتدای سال، این نسبت، 1.79 درصد رشد کرده است. 

گزارش های پیشین از خود بانک سینا، نشان می دادند که این نسبت در سال 1401 به 2.2 درصد رسیده بود. با این اوصاف افزایش نگران کننده آن را در پایان آذر ماه شاهد هستیم. در نتیجه، شاهد افزایش ریسک اعتباری سینا هستیم. 

البته این بانک، در صورت های مالی خود تاکید دارد که اقداماتی از جمله تعیین و بروزرسانی فرآیندهای مرتبط با تسهیلات غیر جاری و سازوکارهای دیگر مانند ذخیره گیری، تمرکز ریسک اعتباری و اخذ وثایق را بر اساس ضوابط و بخشنامه های بانک مرکزی اعمال می کند. با این وجود، این افزایش می تواند دلایلی هم داشته باشد که شاید برخی از آنها از کنترل بانک خارج باشند. 

برای نمونه به دلیل کاهش توان اقتصادی خانوارها و شرکت ها، ریسک اعطای تسهیلات بالا رفته است و بانک ناچار است که هزینه (ذخایر پشتیبان) بیشتری را برای تسهیلات و مطالبات مشکوک الوصول و هزینه های عمومی تسهیلات و مطالبات پیش بینی کند. 

تسهیلات تکلیفی هم می توانند ریسک پیش روی بانک ها را برای افزایش مطالبات مشکوک الوصول و سایر مطالبات غیرجاری افزایش دهند. 

ارزیابی عملکرد بانک سینا 
در مجموع، بانک هایی با منابع محدودتر مانند سینا، چاره ای جز کاهش نسبت مطالبات غیرجاری خود ندارند و باید ریسک ها را با دقت بالایی مدیریت کنند. بانک سینا برای تحمل ریسک ها چاره ای جز افزایش سرمایه های دوره ای و منظم ندارد. 

این بانک، اخیرا یک افزایش سرمایه 34 درصدی را برای افزایش تاب آوری خود و کاهش تحمل ریسک ها، تصویب کرده است که باید دید در سال آینده چگونه به این بانک کمک می کند.